Kredyt gotówkowy pozwala realizować plany i marzenia. Niestety, jest też zobowiązaniem na wiele lat. Najchętniej chcielibyśmy mieć to już z głowy i spłacić kredyt wcześniej. Faktycznie zdarzają się sytuacje, gdy wygrywamy nagrodę pieniężną, dostajemy spadek lub nasza firma zaczyna lepiej prosperować. Powinniśmy poznać zasady, jakie obowiązują w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu.
Ważne przepisy
Wszyscy, którzy spłacili kredyt przed terminem, a ponieśli pełne koszty kredytu, takie jak: prowizja, odsetki, ubezpieczenie, mają prawo ubiegać się o zwrot proporcjonalnej części poniesionych kosztów od instytucji finansowej, wyliczonej w sposób liniowy. Prawo to wynika z art. 48 i 49 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim oraz przepisów parlamentu europejskiego i jest zgodne ze stanowiskiem UOKiK.
Według art. 48 ust. 1 ustawy: „Konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie”.
Art. 49 doprecyzowuje zasady spłaty: „1. W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.
2. W przypadku spłaty części kredytu przed terminem określonym w umowie ust. 1 stosuje się odpowiednio”.
Przepisy te są implementacją art. 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz. U. 133 z 22.5.2008, s. 66-92, z późn. zm.; dalej: „dyrektywa”), który głosi, że „Konsument ma prawo w każdym czasie spłacić w całości lub w części swoje zobowiązania wynikające z umowy o kredyt. W takich przypadkach jest on uprawniony do uzyskania obniżki całkowitego kosztu kredytu, na którą składają się odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy”.
Metoda liniowa
Aby wyliczyć należność, instytucja finansowa dzieli wszystkie koszty przez liczbę dni kalendarzowych, w których miała obowiązywać umowa. Wynik mnoży przez liczbę dni, o które skrócono okres kredytowania. Otrzymana suma to kwota, którą instytucja powinna zwrócić konsumentowi. Większość polskich instytucji stosuje już opisaną metodę. Jeśli jednak mamy problemy z odzyskaniem kosztów, musimy złożyć odpowiedni wniosek. W wyjaśnieniu zasad dotyczących udzielania kredytów i ich wcześniejszej spłaty pomoże nam doradca kredytowy.
Jak otrzymać zwrot?
Do instytucji finansowej składamy wniosek, w którym powinniśmy powołać się na wyżej wymienione przepisy. Instytucja finansowa powinna sama wyliczyć odpowiednią kwotę i zwrócić ją klientowi. O ewentualną pomoc w odzyskaniu kosztów możemy zwrócić się do UOKiK.